Tegen het fatalistische denken

Hoe komen we deze ecologische en klimaatrampen die zich steeds heviger laten zien onder ogen zonder te vervallen in fatalisme, of dat nu de vorm aanneemt van depressie en passiviteit of een leven in het teken van ‘na mij de zondvloed’? En welke verantwoordelijkheid komt er met onze eigen positie – levend begin 21e eeuw in West-Europa – binnen dit alles?

In juni verschijnt Apocalypsofie, het debuut van filosoof en oud-Felix & Sofie voorzitter Lisa Doeland. In dit boek zoekt Doeland naar een filosofie die ons in staat stelt na te denken over (uit)sterfelijkheid en verantwoordelijkheid in weerwil van de zogenaamd groene en techno-utopische fantasieën over groene groei of afvalvrij recyclen. Maar wat vraagt deze situatie nu van ons, zowel in filosofische als praktische zin?

Daarover gaat Lisa Doeland in gesprek met filosoof Wouter Kusters. Kusters schreef het in maart verschenen Schokeffecten, waarin hij onderzoekt hoe we ons kunnen verhouden tot de realiteit van klimaatverandering zonder deze te bagatelliseren of weg te kijken. Steeds meer mensen ondergaan allerhande reacties wanneer zij zich beseffen in welke situatie we ons bevinden. Ze ervaren shock, vervallen in wanhoop of raken verstrikt in verblindende paniek. Maar wat is klimaatwanhoop en hoe houden we ons daarin staande? Is er filosofie mogelijk te midden van existentiële paniek en kan zij ons helpen in de zoektocht naar handelingsmogelijkheden?